wykład poprowadził dr Dariusz Włodarek
Katedra Dietetyki, Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie. Na prośbę Zarządu wykładowca przygotował krótkie streszczenie swojego wykładu, (w którym przypomina nam o zasadach prawidłowego odżywiania, które dotyczy tak naprawdę nas wszystkich).
Prawidłowe odżywianie jest warunkiem utrzymania dobrego zdrowia u każdej osoby. Natomiast u osób chorych ma znaczenie dla przebiegu choroby. Zasadniczo osoba chora na chorobę Parkinsona powinna się odżywiać zgodnie z zasadami prawidłowego żywienia.
Z dietą dostarczamy białka, tłuszcze, węglowodany oraz witaminy i składniki mineralne. Ilość białek, tłuszczów i węglowodanów w potrawach decyduje o wartości energetycznej diety. Węglowodany i tłuszcze obecne w pożywieniu wykorzystywane są przez organizm do produkcji energii. Białka służą są do budowy tkanek organizmu lecz gdy dieta jest źle zbilansowana mogą być wykorzystywana do produkcji energii. Witaminy i składniki mineralne są konieczne do budowy organizmu i do przebiegu szeregu procesów metabolicznych ale nie jest z nich wytwarzana energia.
Potrzeby energetyczne każdego człowieka zależą od jego wieku, płci, aktywności fizycznej, stanu fizjologicznego, współistniejących schorzeń oraz od występowania nadwagi lub niedowagi. Zapotrzebowanie energetyczne organizmu można sprawdzić w specjalnie do tego opracowanych normach żywienia. Najprościej można jednak stwierdzić czy wartość energetyczna diety jest dostosowana do potrzeb organizmu obserwując masę ciała. Jeśli następuje zwiększenie masy ciała, oznacza to że osoba spożywa zbyt dużo pożywienia do swoich potrzeb, natomiast jeśli dochodzi do zmniejszania się masy ciała oznacza to że ilość energii dostarczana z pożywieniem jest zbyt mała.
Normy żywienia dot. białka przewidują 0,8g białka/kg masy ciała/dobę dla osoby dorosłej. Białko obecne w diecie powinno w około 50% być pochodzenia zwierzęcego (białko pełnowartościowe). Źródłem białka pełnowartościowego są: mięso, dób, ryby, mleko, sery, jogurty, kefir, jaja i przetwory z tych produktów. Białko niepełnowartościowe znajduje się w produktach zbożowych, nasionach roślin strączkowych, warzywach i owocach. Ze względu na transportowanie w organizmie tą samą drogą niektórych aminokwasów i leku stosowanego w leczeniu choroby Parkinsona jakim jest L-dopa, osoby chore powinny przyjmować ten lek na godzinę przed posiłkiem lub między posiłkami. Warto też zadbać aby ilość dostarczanego białka w poszczególny posiłkach była każdego dnia podobne. Pozwoli to na lepsze działanie leku.
Węglowodany w diecie powinny pokrywać 55-60% wartości energetycznej diety. Powinny być to głównie węglowodany złożone i najlepiej z produktów będących jednocześnie źródłem błonnika pokarmowego (chleb, kasze, płatki, ziemniaki, ryż, makarony) Jednocześnie, jeśli występuje nadwaga lub otyłość należy ograniczać spożycie w diecie produktów, które dostarczają cukrów prostych: cukier, słodycze, ciasta, ciasteczka, słodkie napoje również soki, dżemy, konfitury, marmolada.
Ilość tłuszczu w diecie nie powinna być ani zanadto zwiększana ani zmniejszana. Tłuszcze można podzielić na pochodzenia zwierzęcego i roślinnego. W diecie należy ograniczać spożycie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego zastępując je tłuszczami pochodzenia roślinnego. Budowa kwasów tłuszczowych decyduje o wpływie tłuszczu na organizm człowieka. Kwasy tłuszczowe nasycone podnoszą stężenie cholesterolu we krwi. Bogatym źródłem tych kwasów są produkty pochodzenia zwierzęcego: smalec, łój, tłusta wołowina i wieprzowina oraz przetwory mięsne takie jak kiełbasy, pasztety, przetwory mleczne, masło oraz olej kokosowym, palmowy. Należy unikać ich w diecie. Kwasy tłuszczowe jednonienasycone występują w dużych ilościach w oliwie z oliwek i oleju rzepakowym. Duże ich ilości znajdują się też w: oleju arachidowym, sojowym, kukurydzianym, sezamowym oraz w orzechach: migdałach, orzechach arachidowych, pistacjowych, laskowych. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe występują w dużych ilościach w oleju słonecznikowy, sojowym, kukurydzianym, arachidowym, z kiełków pszenicy, pestek winogron oraz w nasionach, migdałach i orzechach włoskich.
Obecność w diecie kwasów tłuszczowych jednonienasycone i wielonienasyconych wpływa na zmniejszenie ryzyka rozwoju miażdżycy i chorób układu każenia. Szczególną grupę wielonienasyconych kwasów tłuszczowych stanowią kwasy omega 3. Występują one między innymi w tłuszczu rybim. Hamują one powstawanie miażdżycy, procesy zapalne w organizmie oraz korzystnie wpływają na układ nerwowy. Praktycznie zaleca się spożycie 100 - 200 g tłustych ryb morskich przynajmniej 2-3 razy w tygodniu.
Warzywa i owoce
[treść Streszczenia dr Dariusz Włodarek, wytłuszczenia i podkreślenia L.D.] są niezbędne w codziennej diecie. Najlepiej spożywać warzywa do każdego posiłku, natomiast owoce jeść 2-3 razy dziennie. Dzięki temu dieta będzie zawierała odpowiednią ilość witamin, składników mineralnych i innych substancji bioaktywnych.